Những bài thơ về cây lúa chan chứa tình quê
Cây lúa là biểu tượng của làng quê Việt, nuôi sống biết bao thế hệ. Những bài thơ về cây lúa không chỉ ca ngợi vẻ đẹp giản dị mà còn chất chứa tình cảm thiêng liêng với đất, với người.
Bài thơ mộc mạc về cây lúa
Sống chung với lũ
Tác giả: Văn Liêm
Nghe tưởng như
câu chuyện xưa thần thoại
Nàng Nữ Oa đội đá vá trời
Ta xẻ đất vạch đường cho lũ chảy
Và nghiêng đồng xả lũ ra biển Tây.
Cây lúa nước vươn lên khấp khởi
Nước ngọt về rửa sạch mặn phù sa
Ngọn lũ năm xưa tràn ngập nóc nhà
Ta đắp đất nâng nền cao hơn nữa.
Xưa Sơn Tinh vượt muôn vàn gian khổ
Đã kiên cường chiến thắng Thủy Tinh
Nay ta mang ngọn lửa ấm trong tim
Tìm giải pháp để sống chung với lũ.
Cuộc sống vẫn trôi bao điều trăn trở
Nhân ái với con người,
chung sống với thiên nhiên.
Đồng lúa
Tác giả: Nguyễn Quang Vinh
Trên mảnh đất phù sa
Bé say sưa ngắm ngía
Những dãy núi mờ sương
Những đồng lúa vàng ươm
Rì rào trong nắng sớm
Các cô bác nông dân.
Đang bắt sâu tát nước
Cho hạt thóc căng tròn
Thành gạo để bé ăn.
Thóc thóc
Tác giả: Nguyễn Quang Vinh
Trên những vùng đất phù sa
Em bé nhìn say mê
núi mù sương
Cánh đồng lúa vàng
Thì thầm trong ánh nắng ban mai
Các cô bác nông dân.
Bắt giun nước
Hạt gạo tròn
Trở thành cơm cho bé ăn.
Cánh đồng lúa vàng
Tác giả: Phạm Văn Đệ
Cánh đồng lúa chín
Vàng như thảm nhung
Theo gió nhẹ rung
Làn hương thơm mát.
Cánh đồng bát ngát
Nặng trĩu mùa vàng
Đàn trâu lững thững
Cõng lúa về làng.
Cây lúa
Tác giả: Huệ Trinh
Đông giá vừa tan
Trời đổ nắng vàng
Rộn ràng mùa mới
Mầm xanh phơi phới
Áo mới ra đồng
Mẹ còng lưng cấy
Mồ hôi mây mẩy
Thánh thót ruộng cày
Thoăn thoắt đôi tay
Từng cây lúa nhỏ
Gọi từng sợi gió
Chở mưa tưới đồng
Đừng gọi cơn giông
Làm đau mầm lúa
Đừng kêu nắng lửa
Thui lúa cháy bời
Hãy nói ông Trời
Thuận hoà mưa nắng
Người không lo lắng
Lúa đẹp dâng đời.
Cánh đồng làng
Tác giả: Đặng Minh Mai
Bao xa cách nay về thăm lại
Cánh đồng làng nhẫn nại công cha
Ngạt ngào hương lúa toả xa
Đượm mồ hôi mẹ rớt qua tháng ngày!
Con đường nhỏ thơ ngây còn đó
Bụi tre xanh lấp ló bóng cò
Xa xa có mấy đàn bò
Thủng thẳng cất bước khi no trong lòng
Quê hương hỡi mỏi trông mong đợi
Ký ức xưa vời vợi trở về
Những ngày cắt cỏ bờ đê
Lội bơi cùng bạn sông quê mỗi chiều
Lúa trĩu hạt bao nhiêu công sức
Của mẹ cha thao thức bao ngày
Cấy cày vất vả mê say
Thức khuya, dậy sớm lòng đầy niềm vui
Mùa thu hoạch bồi hồi trong dạ
Thành quả đây nay đã đến gần
Gạo thơm, hạt béo trắng ngần
Thắm tình quê mẹ ân cần sẻ chia!
Đồng quê ngày mùa
Tác giả: Ho Nhu
Chiều về ngắm cảnh đồng quê
Mênh mông cò lượn bốn bề xốn xang
Một màu thảm lúa dát vàng
Bồi hồi hoài niệm những trang sách đời
Tuổi thơ nhặt nhánh thóc rơi
Chắt chiu gom góp cuộc đời mẹ cha
Bát canh, thìa mắm, quả cà
Giọt mồ hôi đổ… nâng ta trưởng thành
Ra đi bằng chị bằng anh
Trở về ngắm lại bức tranh ngày mùa
Dù không còn cảnh thi đua
Sân kho hợp tác trống khua rộn ràng
Đồng quê mình vẫn rộn vang
Người người hối hả nắng vàng hong phơi
Bôn ba khắp bốn phương trời
Không quên hạt gạo, tình người quê ta
Hương thơm gạo mới quê nhà
Ơn người cày cấy gần xa sớm chiều
Cảnh đồng quê thật đáng yêu
Bâng khuâng lại nhớ những chiều có nhau.
Hương lúa
Tác giả: Trương Thị Anh
Nồng nàn hương lúa đồng quê
Ngày mùa vất vả lúa về đầy sân
Đồng xa cho đến ruộng gần
Lúa vàng trải thảm hương nồng cốm quê
Cò vui sải cánh bay về
Tình quê hương lúa như mê hoặc lòng
Bóng ai ngả lộng trên đồng
Hiu hiu gió thổi tóc bồng bềnh bay
Cánh đồng lộng gió chiều nay
Lâng lâng bỗng thấy như say cảnh làng.
Lời tự tình cây lúa
Tác giả: Phú Sĩ
Thương lắm chân tình ơi cây lúa quê hương
Nắng chiếu sương rơi một đời bao lam lũ
Thấm giọt mồ hôi mấy mùa luôn bám trụ
Chẳng quản nhọc nhằn cho vụ lúa oằn bông
Thương lắm chân tình câu hát lý bên sông
Tất tả mùa thương con nước ròng nước lớn
Nắng hạn phèn chua cây lúa buồn than thở
Nụ cười dở dang vẫn thắm nở môi hồng
Thương lắm chân tình cây lúa vẫn hoài mong
Cho cuộc đời vui thêm nồng câu thân ái
No ấm an lành bỏ qua ngày dầu dãi
Đầu đội gió trời thương lắm ấy nhà nông
Thương lắm chân tình cây lúa lại đơm bông
Nhắn gởi yêu thương trong lòng người xa xứ
Mỏi gót phong sương trên bước đường lữ thứ
Xin hãy quay về nơi đất mẹ còn trông ….
Cây lúa quê hương
Tác giả: Quang Nguyễn
Từ bao giờ lúa đã có
Ai tô màu xanh dịu hiền
Mồ hôi đổ bao gian khó
Từ bao giờ thời tổ tiên
Ai làm quê hương xanh
À bác nông dân họa sĩ
Vẽ bằng mồ hôi hình thành
Bằng nước mắt, bằng ý chí
Mai con lớn, nhớ yêu thương
Người cho con, từng hạt gạo
Để con no với quê hương
Từng miếng cơm, từng manh áo
Quê ta đẹp, có nông dân
Bao mùa cày cấy siêng năng
Vì quê hương, bao thế hệ
Phơi mình mưa nắng bảo vệ
Lúa tươi tốt, đồng xanh mơn.
Hương chiều
Tác giả: Thanh Phong
Là đà khói bếp quyện sương thanh
Nắng tắt bên nương quạ đậu cành
Ruộng họ dùng dằng gom lúa thóc
Nhà mình quấn quýt đợi cơm canh
Gian lao cũng giữ tình nồng thắm
Khổ sở nhưng trao mộng ngọt lành
Mãi mãi yêu nhau tròn thệ nguyện
Nghèo mà ấm áp chẳng đua tranh.
<<< Khám phá thêm: Thơ nhớ người yêu sâu lắng khiến lòng thổn thức
Thơ về lúa cho trẻ mầm non
Bé trồng lúa
Tác giả: Phạm Hổ
Bé dồn đấy cát
Từng đống con con
Cắm nhúm cỏ non
Thành hàng thẳng thẳng
Hai bàn tay trắng
Như cánh bồ câu
Reo vỗ vào nhau
” A! A! lúa mọc
Trên cành dâm bụt
Sáo sậu đứng nhìn
Bé đi múc nước
Tưới hàng lúa xanh.
Cánh đồng lúa vàng
Tác giả: Phạm Văn Đệ
Cánh đồng lúa chín
Vàng như thảm nhung
Theo gió nhẹ rung
Làn hương thơm mát.
Cánh đồng bát ngát
Nặng trĩu mùa vàng
Đàn trâu lững thững
Cõng lúa về làng.
Yêu đồng lúa xanh
Tác giả: Tụ Vinh
Em yêu đồng lúa xanh
Đêm gió mát trăng thanh
Ngan ngát đưa hương lành
Đồng xanh tươi lúa xanh
Em yêu đồng lúa xanh
Mồ hôi vẽ nên tranh
Công cha mẹ góp thành
Nuôi em tròn ngày xanh
Em yêu đồng lúa xanh
Nắng mai vàng hanh hanh
Lúa vờn sương long lanh
Vui bước chân học hành
Em yêu đồng lúa xanh
Cho mái trường em xinh
Cho nước non thanh bình
Hồng tươi ánh bình minh.
Cái máy tuốt lúa
Tác giả: Định Hải
Trông kìa, máy tuốt
Rung triệu vì sao
Đầy sân hợp tác
Thóc vàng xôn xao.
Máy tròn xoay tít
Núi thóc dần cao
Máy không biết mệt
Cười reo rào rào.
Chú công nhân ơi
Máy ngoan thật nhỉ
Suốt cả mùa vui
Máy thành dũng sĩ.
Yêu đồng lúa xanh
Tác giả: Tụ Vinh
Em yêu đồng lúa xanh
Đêm gió mát trăng thanh
Ngan ngát đưa hương lành
Đồng xanh tươi lúa xanh
Em yêu đồng lúa xanh
Mồ hôi vẽ nên tranh
Công cha mẹ góp thành
Nuôi em tròn ngày xanh
Em yêu đồng lúa xanh
Nắng mai vàng hanh hanh
Lúa vờn sương long lanh
Vui bước chân học hành
Em yêu đồng lúa xanh
Cho mái trường em xinh
Cho nước non thanh bình
Hồng tươi ánh bình minh.
Con trâu đen lông mượt
Tác giả: Trần Đăng Khoa
Con trâu đen lông mượt
Cái sừng nó vênh vênh
Nó cao lớn lênh khênh
Chân đi như đập đất
Trâu ơi ăn cỏ mật
Hay là ăn cỏ gà
Đừng ăn lúa đồng ta
(Lúa của mẹ của cha
Phải cấy cày vất vả)
Trâu ơi, uống nước nhá
Đây rồi nước mương trong
Có ánh mặt trời hồng
Có ánh mặt trăng tỏ
Bờ mương xanh mướt cỏ
Của trâu đấy, tha hồ
Trâu cứ chén cho no
Ngày mai cày cho khoẻ
Đừng lo đồng nứt nẻ
Ta có máy bơm rồi
Khó nhọc mấy mùa thôi
Sau thì trâu được nghỉ
Máy cày rồi có nhé
Trâu chỉ còn vui chơi
Hếch cái mũi, trâu cười
Nhe cả hàm răng sún...
Hạt gạo làng ta
Tác giả: Trần Đăng Khoa
Hạt gạo làng ta
Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm
Trong hồ nước đầy
Có lời mẹ hát
Ngọt bùi đắng cay...
Hạt gạo làng ta
Có bão tháng bảy
Có mưa tháng ba
Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy...
Hạt gạo làng ta
Những năm bom Mỹ
Trút trên mái nhà
Những năm cây súng
Theo người đi xa
Những năm băng đạn
Vàng như lúa đồng
Bát cơm mùa gặt
Thơm hào giao thông...
Hạt gạo làng ta
Có công các bạn
Sớm nào chống hạn
Vục mẻ miệng gàu
Trưa nào bắt sâu
Lúa cao rát mặt
Chiều nào gánh phân
Quang trành quết đất
Hạt gạo làng ta
Gửi ra tiền tuyến
Gửi về phương xa
Em vui em hát
Hạt vàng làng ta...
Mùa lúa chín
Tác giả: Nguyễn Khoa Đăng
Vây quanh làng
Một biển vàng
Như tơ kén…
Hương lúa chín
Thoang thoảng bay
Làm say
Đàn ri đá
Lúa biết đi
Chuyện rầm rì
Rung rinh sóng
Làm xáo động
Cả rặng cây
Làm lung lay
Hàng cột điện...
Bông lúa quyện
Trĩu bàn tay
Như đựng đầy
Mưa, gió, nắng
Như đeo nặng
Giọt mồ hôi
Của bao người
Nuôi lớn lúa…
Em đi giữa
Biển vàng
Nghe mênh mang
Đồng lúa hát…
Hạt thóc
Tác giả: Ngô Hoài Chung
Tôi chỉ là hạt thóc
Sinh ra trên cánh đồng
Giấu trong mình câu chuyện
Một cuộc đời bão dông.
Tôi ngậm ánh nắng sớm
Tôi uống giọt sương mai
Tôi sống qua bão lũ
Tôi chịu nhiều thiên tai.
Dẫu hình hài bé nhỏ
Tôi trải cả bốn mùa
Dẫu bây giờ bình dị
Tôi có từ ngàn xưa.
Tôi chỉ là hạt thóc
Không biết hát biết cười
Nhưng tôi luôn có ích
Vì nuôi sống con người.
Lúa, gạo và cơm
Tác giả: Nguyễn Lãm Thắng
Gặt về phơi khô
Lúa nằm yên đợi
Thin thít trong bồ
Chờ ngày vui tới
Lúa vào máy xay
Cởi áo vàng ngay
Trắng tinh hạt gạo
Nằm trong lu đầy
Khi gạo vào nồi
Sống chung với nước
Lửa lại đun sôi
Hạt cơm ngà ngọc
Bao nhiêu khó nhọc
Bao nhiêu mồ hôi
Là hương thơm phức
Đền ơn cho người.
Cùng ông thăm lúa
Tác giả: Nguyễn Lãm Thắng
Cùng ông thăm lúa trên đồng
Cháu vui vui giữa mênh mông đất trời
Bồng bềnh mây trắng êm trôi
Tiếng chim ríu rít gọi mời hân hoan
Cánh đồng như một biển vàng
Gió đưa lớp lớp hàng hàng sóng lay
Hạt vàng tròn trịa căng đầy
Mùi hương thơm ngát ngất ngây đồng chiều
Theo ông cháu biết bao điều
- Có hạt cơm, phải mất nhiều công lao.
Nói gì mà lúa rì rào?
Hình như lúa bảo: - sắp vào mùa vui.
Cánh đồng quê em
Tác giả: Bùi Minh Huế
Bé theo mẹ ra đồng
Vầng dương lên rực đỏ
Muôn vàn kim cương nhỏ
Lấp lánh ngọn cỏ hoa.
Nắng ban mai hiền hoà
Tung lụa tơ vàng óng
Trải lên muôn con sóng
Dập dờn đồng lúa xanh.
Đàn chiền chiện bay quanh
Hót tích ri tích rích
Lũ châu chấu tinh nghịch
Đu có uống sương rơi.
Sóng xanh cuộn chân trời
Cánh đồng như tranh vẽ
Bé ngân nga hát khẽ
Trong hương lúa mênh mông.
Cây lúa không chỉ là nguồn sống mà còn là biểu tượng văn hóa dân tộc. Những bài thơ về cây lúa như lời tri ân mộc mạc dành cho đất trời, cho những con người gắn bó với ruộng đồng.